Facebook. Nie lubię.

Nie lubię Facebooka. Pomimo, że Facebook wszystko lubi. I to z całkiem sporą wzajemnością.

Wyobraźmy sobie, że Facebook jest osobą…

Najpierw jest świetnie. Kto z nas nie ma doświadczenia, że był z kimś w takim „fajnym” kontakcie, z taką miłą wymianą zdań, a jednak... bez kontaktu. Kolorowo i zabawnie. Byłem na Ibizie, zobacz, wrzucam zdjęcia, było super, więcej znajdziesz na Youtube, zalajkuj… To ja już muszę lecieć. Od pierwszego wejrzenia Facebook jawi się jako wyznawca kwintesencji powierzchowności i mistrz herbacianego spotkania w biegu od chwili A do chwili B. Będąc połączony z FB, na zdawkowe „jak leci” odpowiadam jak zahipnotyzowany zdawkowym „w porządku”. U Facebooka zawsze jest w porządku. Ale czy to odzwierciedla realny świat?

Po chwili FB wprawia mnie w zaciekawienie, bo chce mi donieść bardzo ważne nowości. „Twój znajomy zmienił zdjęcie profilowe. Twój znajomy też lubi zdjęcie kota Twojej znajomej. Twój znajomy westchnął, zrobił sobie herbatę, upuścił ołówek, podrapał się po… plecach. Poszedł spać”. Jednak, czy ja chcę to wszystko wiedzieć?

Zdarza się, że Facebook mówi mądrze lub publikuje piękne fotografie. Skąd on zna tyle genialnych cytatów? A te zdjęcia! Jak z bajki. Nie sposób oderwać się od ich głębi. Ale czy naprawdę istnieją takie konstelacje barw, widoki, tak mądrzy ludzie, taki świat? Rozumiem, zdarza się, że rozpędzony gaduła zacznie niepostrzeżenie mówić mądre rzeczy, ale ta ich wielość sprawia, że coś się rozrzedza, nie wiadomo, co wybrać, sentencja goni sentencję, w końcu jedna zakrywa drugą i wszystkie doprowadzają do nieuchronnej inflacji facebook'owej mądrości.

FB uświadomił mi, jak wielu mam znajomych. W pierwszej chwili prawie uwierzyłem, że znajomi z lat szkolnych znów są gdzieś blisko. Po pewnym czasie poczułem się jednak oszukany. Okazało się, że zdawkowa wymiana zdań ze znajomym sprzed lat, odsunęła chęć realnego spotkania. Bo przecież już wiem, co u niego słychać, jak wyglądają dziś jego dzieci, mieszkanie i gdzie był na wakacjach. Mam wrażenie, że wiem o nim wszystko, więc co jeszcze może mi powiedzieć? Może szkoda czasu na prawdziwe spotkanie; tylu innych starych znajomy czeka w kolejce, by pokazać mi swoich mężów, żony, dzieci, samochody, wakacje. Opędzam się od myśli, że FB zmusił mnie do tej wiedzy i odarł z jakiejś tajemnicy, ale myśl wraca z większą realnością. Jak on zdołał tak znużyć moją ciekawość drugim człowiekiem?

Kiedy przeglądam bogatą listę znajomych, dochodzę do wniosku, że to jednak nieprawda: te znajomości już dawno nie istnieją i prawdopodobnie nic ich nie wskrzesi. Facebook próbuje jednak „zamrozić” przeszłość. Stworzyć pozory znajomości.

Dalsza „przyjaźń” z FB wydaje mi się nieco ryzykowna: nie mogę liczyć na jego dyskrecję. Nigdy do końca nie wiem, co i komu „udostępnia”. A robi to nieprzerwanie swym nie byle jakim mózgiem i nieograniczoną pamięcią skrytą w odległym Menlo Park/California. Czy mam mu wierzyć, że tak bardzo dba o moją prywatność? Mój kolega, który do nie dawna nie miał konta na FB, założywszy je, od razu otrzymał bezbłędne podpowiedzi znajomych, z którymi ostatnio wymieniał maile (o których FB wiedzieć nie powinien). Więc jak to jest z tą prywatnością, fejsbuku?

„Z jakim przestajesz, takim się stajesz”… Obawiam się, że zbytnio „przyjaźniąc” się z FB, zacząłbym się do niego upodabniać. Coraz więcej mówić, coraz mniej słuchać. Martwię się, że osiadłbym jak statek na nęcącej wodzie ciepłej mielizny. Książki mogłyby przestać być mi potrzebne; FB wie przecież wszystko o życiu (wszystkich).

Podejrzewam skrycie, że Facebook jest elektronicznym alter ego McDonald’sa i przez mój 21 calowy monitor serwuje mi w całej okazałości swój wirtualny fastfood. Najpierw smakuje i nęci „weź więcej” a potem mdli i zalega na żołądku.

To blog o psychoterapii, więc przez chwilę pomyślałem też o FB jako pacjencie psychoterapii. Chociaż nie przepadam za etykietowaniem, na myśl o FB cisną mi się na myśl poważne kliniczne szufladki, jak: osobowość narcystyczna, powierzchowna histrioniczność, rzeczywistość pełna zaprzeczenia i wyparcia, ucieczka w obrony maniakalne itp. Myślę, że powstanie nowej kategorii diagnostycznej w ICD-10: „Uzależnienie od Facebooka”, portal społecznościowy potraktuje jako komplement.

- Ależ jaki pacjent? Jaka psychoterapia? - Mityguje mnie nagle FB. Po pierwsze on to nie pacjent, tylko klient, jeśli już! A po drugie, z jakiego powodu miałby iść na terapię, skoro ma się dobrze i wspaniale się rozwija? Po co drapać tam, gdzie nie swędzi? Co najwyżej pójdzie na coaching! W końcu chce w 2014 roku podwoić swoją popularność, i to jest jego cel.

Jestem lubiany, więc jestem.