Psychoterapia online – pierwsze refleksje

Po kilku tygodniach pracy terapeutycznej online chciałbym się podzielić swoimi pierwszymi spostrzeżeniami merytorycznymi oraz technicznymi. Wcześniej pracowałem online okazjonalnie. Od połowy marca, z powodów dobrze nam znanych – tylko zdalnie.

Epidemia. Życie w dwóch światach

Próbujemy przystosować się do tego, co dzieje się ze światem, który znamy i pewnie robimy to najlepiej, jak potrafimy.

Nasze mechanizmy obronne służą nam teraz może nawet bardziej niż kiedykolwiek wcześniej.
W dobrych czasach powodują zbędną sztywność, więc przynosimy je na psychoterapię, analizujemy, rozmiękczamy, uelastyczniamy. Dziś, w czasie epidemii, potrzebujemy ich siły ochronnej przed lękiem i szaleństwem.

To my, to nasz dom

Psychoterapia uczy nas patrzeć na siebie z bliska. Doświadczać i rozumieć niuanse własnego doświadczenia.

Astronomia pozwala spojrzeć na siebie ze znacznego dystansu, ujrzeć inny porządek rzeczy, a czasem absurd tego, co robimy.

John Enright - zawsze świeży

Nie jestem zwolennikiem technik i procedur. Sposób pracy Johna Enrighta, opisany w  Terapia i poradnictwo bez oporu, należy jednak do kilku wyjątków, ze względu na dużą koncentrację na tzw. figurze oraz na relacji terapeutycznej. 

Tak. Diagnozujemy.

Diagnozowanie jest nieodłączną częścią pracy każdego psychoterapeuty a w każdym razie powinna być. 

Część terapeutów humanistycznych w poprzednich dekadach odżegnywała się od diagnozy, z obawy przed etykietowaniem i postrzeganiem osoby przez pryzmat zaburzenia. Niektórzy uważali zamierzone „niediagnozowanie” za miarę humanistyczności ich pracy terapeutycznej.

Z terapeutą na "ty"?

Pacjent: Wie pan, jestem złym człowiekiem.

Terapeuta: Złym?

P: Tak, złym. Niestety.

T: Skąd pan to wie?

P: Wie pan, to oczywiste.

T: Oczywiste?

P: No, tak. Od dziecka coś ze mną było nie w porządku. … Byłem trudnym dzieckiem… jakiś nie taki, jak inni.

T: Co czujesz, kiedy do mówisz? Przepraszam, że zwróciłem się tak bezpośrednio. Czy możemy sobie mówić na ty?

P: Oczywiście. To nawet dla mniej wygodniejsze. Dzisiaj wszyscy prawie mówią sobie na ty.

(Jacek Pierzchała, czasopismo Gestalt)

GATLA 2018 w Polsce - czyli „czysty” Gestalt

Wspomnienie.

GATLA w Serocku 15-27 lipiec -
47th European Summer Residential Gestalt Therapy Training zorganizowane przez Gestalt Associates Training Los Angeles. 

Coroczny, intensywny, letni kurs psychoterapii Gestalt w Europie. 

Dlaczego ludzie zostają psychoterapeutami?

Do wyboru każdego zawodu popychają specyficzne motywacje i zawód psychoterapeuty nie jest pod tym względem odosobniony. Dlaczego jednak ten, a nie inny zawód i dlaczego większość z nas mówi, że nie zamieniłoby go na żaden inny? Przyjrzyjmy się niektórym świadomym i mniej świadomym motywacjom.

I tak trudno się zmienić

Trudno się zmienić i nie dzieje się to przez słabą wolę.

„Chciałbym więcej pracować lub pracować mniej, być bardziej jakimś a mniej innym, czegoś się nauczyć, a czegoś oduczyć”. Pomysł, mobilizacja i… rozczarowanie sobą.

Proponuję więc na początek - nie wyrzucaj sobie, że znów nie udało ci się wprowadzić w życie jakiejś oczekiwanej zmiany. Nie spiesz się z obiecywaniem sobie poprawy.

Terapeuci psychodynamiczni (PTPPd) nie będą pracować on-line

Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej zawarło w swoim kodeksie etycznym informację, że udzielanie psychoterapii drogą elektroniczną jest nieetyczne.

Fundament ram terapii psychodynamicznej stanowi zasada, że proces psychoterapeutyczny toczyć się może jedynie w bezpośrednim kontakcie między terapeutą a pacjentem. Co wyklucza wykorzystywanie elektronicznych form komunikacji (źródło: PTPPd).

Dlaczego rady nie pomagają?

Od psychoterapeuty pacjenci niekiedy oczekują rad. Pytają: Co mam zrobić?i O ile w sytuacji porady psychologicznej, interwencji kryzysowej czy terapii podtrzymującej jest to uzasadnione, o tyle w psychoterapii najczęściej nie, i z tego powodu większość terapeutów, w większości rodzajów psychoterapii, nie daje wskazówek i nie radzi swoim pacjentom odnośnie podjęcia takich lub innych działań w ich sytuacji życiowej.

Dlaczego? 

Pułapki pozytywnego myślenia

Myślenie pozytywne jest niesłychanie modne. Widziałem dziesiątki blogów z wpisami, jak myśląc pozytywnie można osiągnąć sukces w miesiąc. Sądzę, że jest jednak przereklamowane i spróbuję opisać swoje zastrzeżenia. 

Nie negując tego, że w przypadku wielu osób, np. depresyjnych, rozchmurzenie swojego myślenia jest potrzebne, a nawet niezbędne, chcę zwrócić uwagę na pułapki typowego, bestsellerowego pozytywnego myślenia. 

Psychoterapia Gestalt w Praktyce Klinicznej

W grudniu ukazała się książka pt. Psychoterapia Gestalt w Praktyce Klinicznej - od psychopatologii do estetyki kontaktu, pod redakcją G. Francesetti, M.Gecele, J.Roubal, wydawnictwa Harmonia Universalis.

To ważne wydarzenie dla polskich psychoterapeutów Gestalt a pewnie też dla wielu z innych podejść. 

Książka ukazuje ewolucję nurtu Gestalt od czasów perlsowskich (akcent na indywiduację, niezależność) ku współczesnym (akcent na relacyjność, tworzenie więzi, różnorodność kontaktu).

Czym różni się psychoterapia od porad?

Cele psychoterapii można ująć na dwa sposoby:

- Pomoc w przezwyciężaniu zaburzeń i problemów natury emocjonalnej, np. depresji, zaburzeń lękowych, zaburzeń osobowości, problemów w relacjach interpersonalnych.

- Pomoc w uzyskiwaniu lepszego poznania siebie, wglądu we własne życie wewnętrzne i elastyczności działań. Obejmuje to lepszą świadomość własnych uczuć, odczuć, motywów, pragnień oraz – co ważne – również wewnętrznych konfliktów i „wojen”.

Pewien paradoks

W psychoterapii, a w każdym razie w humanistycznej terapii Gestalt, istnieje pewien paradoks, który co pewien czas pojawia się podczas pracy w mojej świadomości. 

W skrócie brzmi on tak: z jednej strony, jako terapeuta nie chcę „wiedzieć lepiej”, co jest dobre dla mojego pacjenta, z drugiej strony chcę, aby poszerzał on świadomość i czuł się on w pełni osobą, nawet, jeśli nie ma na to ochoty.